Trái phiếu Chính phủ chống lạm phát ?
Trái phiếu Chính phủ chống lạm phát ? Một trong những lý do chính khiến cho các nhà đầu tư phi ngân hàng không quan tâm trái phiếu chính phủ (TPCP) là… rủi ro lạm phát. Để bảo vệ nhà đầu tư, Chính phủ các nước trên thế giới nghĩ đến việc phát hành loại TPCP bảo vệ nhà đầu tư khỏi rủi ro lạm phát, tên gọi phổ biến là TIPS (Treasury Inflation – Protected Securities).
Trái phiếu Chính phủ chống lạm phát (Treasury inflation-protected securities -TIPS) là một trái phiếu kho bạc điều chỉnh theo lạm phát để bảo vệ các nhà đầu tư khỏi những tác động tiêu cực của việc mất giá. Giá trị gốc của TIPS sẽ tăng khi lạm phát tăng.
Tổng quan về TIPS
TIPS được phát hành với kì hạn thông thường là 5, 10 và 30 năm, đây được coi là một khoản đầu tư có tính rủi ro thấp được hỗ trợ bởi chính phủ Mỹ. Chức năng chính của TIPS là điều chỉnh theo lạm phát. Khi lạm phát tăng, (được đo lương thông qua CPI), mệnh giá của trái phiếu cũng tăng theo.
TIPS trả lãi 6 tháng một lần dựa trên một tỉ lệ lãi suất cố định được xác định tại phiên đấu giá. Tuy nhiên, số tiền thanh toán lãi có thể thay đổi do lãi suất được áp dụng cho mệnh giá thay đổi, được điều chỉnh theo lạm phát của trái phiếu. Nếu mệnh giá được điều chỉnh cao hơn theo thời gian do lạm phát tăng, lãi suất sẽ được nhân với mệnh giá tăng đó. Do đó, các nhà đầu tư sẽ nhận được mức lãi suất thanh toán cao hơn khi lạm phát tăng. Ngược lại, các nhà đầu tư sẽ nhận được một khoản lãi suất thấp hơn nếu giảm phát xảy ra.
TIPS có thể được mua trực tiếp từ Chính phủ thông qua hệ thống Treasury Direct, với khoản đầu tư tối thiểu là 100 đô la. Một số nhà đầu tư thích nhận TIPS thông qua các quỹ tương hỗ TIPS hoặc quỹ ETF. Tuy nhiên, việc mua TIPS một cách trực tiếp cho phép các nhà đầu tư tránh các khoản phí quản lý liên quan đến việc điều hành các quỹ tương hỗ này.
TIPS phản ứng với lạm phát và giảm phát như thế nào?
TIPS giúp nhà đầu tư chống lại rủi ro lạm phát làm xói mòn giá trị của lợi suất, đối với trái phiếu lãi suất cố định. Rủi ro lạm phát là một vấn đề lớn vì lãi suất phải trả cho hầu hết các trái phiếu được cố định trong suốt vòng đời của trái phiếu. Do đó, các khoản thanh toán lãi của trái phiếu có thể không theo kịp lạm phát. Ví dụ: nếu giá cả tăng 3% và trái phiếu của nhà đầu tư trả lãi suất 2%, nhà đầu tư bị lỗ ròng về mặt thực tế.
TIPS được thiết kế để bảo vệ các nhà đầu tư khỏi các tác động bất lợi của việc tăng giá trong vòng đời của trái phiếu. Giá trị mệnh giá gốc được điều chỉnh tăng theo tỷ lệ lạm phát và giảm theo tỷ lệ giảm phát. Khi TIPS đáo hạn, trái chủ được hoàn trả giá trị gốc ban đầu hoặc giá trị gốc được điều chỉnh theo lạm phát, tùy theo giá trị nào lớn hơn.
Giả sử một nhà đầu tư sở hữu TIPS với mệnh giá 1,000 đô la, trả lãi vào cuối năm, với lãi suất coupon là 1%. Nếu không có lạm phát, nhà đầu tư sẽ nhận được 10 đô la thanh toán lãi coupon cho năm đó. Tuy nhiên, nếu lạm phát xảy ra ở mức 2%, khoản tiền gốc 1,000 đô la sẽ được điều chỉnh tăng 2% lên 1,020 đô la. Tỷ lệ lãi coupon vẫn giữ nguyên ở mức 1%, nhưng nó sẽ được nhân với số tiền gốc được điều chỉnh là 1,020 đô la để đạt được khoản thanh toán lãi là 10.2 đô la.
Ngược lại, nếu lạm phát là âm, hay còn gọi là giảm phát, ở mức 5%, số tiền mệnh giá gốc sẽ được điều chỉnh xuống còn 950 đô la. Khoản thanh toán lãi coupon sẽ là 9.50 đô la trong năm. Tuy nhiên, khi đáo hạn, nhà đầu tư sẽ nhận được không ít hơn số tiền gốc đã đầu tư là 1,000 đô la.
Các khoản thanh toán lãi trong vòng đời của trái phiếu có thể được tính dựa trên số tiền gốc thấp hơn trong trường hợp giảm phát, nhưng nhà đầu tư không bao giờ bị mất số tiền gốc nếu nắm giữ chúng đến ngày đáo hạn. Trong trường hợp nhà đầu tư bán TIPS trước khi đáo hạn trên thị trường thứ cấp, họ có thể nhận được ít hơn số gốc ban đầu.
Ưu và nhược điểm của TIPS
Ưu điểm
- Tiền gốc tăng theo lạm phát có nghĩa là khi đáo hạn, các trái chủ có thể được nhận số tiền gốc lớn hơn, đã được điều chỉnh theo lạm phát
- Nhà đầu tư sẽ không bao giờ được trả ít hơn số tiền gốc ban đầu của họ khi TIPS đáo hạn
- Các khoản thanh toán lãi sẽ tăng khi lạm phát tăng, do tỉ lệ được tính dựa trên mệnh giá đã điều chỉnh.
Nhược điểm
- Lãi suất mà TIPS đưa ra thường thấp hơn hầu hết các trái phiếu có lãi suất cố định, không có điều chỉnh lạm phát.
- Các nhà đầu tư có thể sẽ phải chịu thuế nhiều hơn từ thu nhập của TIPS.
- Nếu lạm phát trên thực tế không xảy ra, việc nắm giữ TIPS có thể khiến nhà đầu tư nhận được lợi ích ít hơn từ mức lãi suất ban đầu thấp, hoặc bị giảm đi trong trường hợp giảm phát.
Ví dụ về TIPS trong thực tế
Vào ngày 29 tháng 3 năm 2019, TIPS 10 năm đã được bán đấu giá với lãi suất 0.875%. Khi đó, trái phiếu kho bạc 10 năm của Mỹ đang được bán đấu giá vào ngày 15 tháng 3 năm 2019, với lãi suất 2.625%/năm. Chúng ta có thể thấy rằng trái phiếu kho bạc 10 năm trả lãi nhiều hơn, có nghĩa là các nhà đầu tư sẽ nhận được khoản thanh toán lãi trái phiếu cao hơn so với đầu tư vào TIPS. Tuy nhiên, nếu lạm phát tăng, tiền gốc trên TIPS sẽ tăng, cho phép các khoản thanh toán phiếu lãi tăng lên trong khi trải phiếu 10 năm bị cố định lãi suất trong suốt vòng đời của trái phiếu.
Theo Investopedia